609. SATYR Z MŁODYM DIONIZOSEM
- Ewa Krystyna Górecka
- 5 gru 2022
- 2 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 7 lis 2023
MUZEUM ARCHEOLOGICZNE
Z cyklu "Prezentujemy zbiory Muzeum Archeologicznego w Neapolu" dziś naturalnej wielkości rzeźba przedstawiająca SATYRA Z MŁODYM DIONIZOSEM
.
Statua licząca sobie 184 cm wysokości powstała w drugiej połowie II wieku n.e. i jak inne dotąd przedstawiane dzieła stanowi część słynnej kolekcji Farnese.
.
A teraz troszkę mitologii dla przypomnienia.
Otóż Dionizos zwany też Bachusem to w mitologii greckiej bóg płodności, dzikiej natury, winnej latorośli i wina, reprezentujący jego upajający i dobroczynny wpływ.
.
Jego matką była śmiertelniczka Semele, córka Kadmosa, a ojcem Zeus. Żona Zeusa Hera była zazdrosna o jego kochanki. Kiedy Semele była w ciąży, bogini namówiła ją, by zmusiła Zeusa do ukazania swojej prawdziwej postaci. Semele nie wiedziała, kim naprawdę jest jej kochanek i z początku nie wierzyła Herze. Nakazała Zeusowi, by dowiódł swojej boskości. Śmiertelnicy nie mogą jednak oglądać prawdziwych postaci bogów i Semele spłonęła. Zeus uratował płód Dionizosa, zaszywając go sobie we własnym udzie. Kilka miesięcy później Dionizos się narodził.
.
Według innych źródeł był synem Zeusa i Persefony, królowej świata podziemnego. Zazdrosna Hera i w tej wersji chciała zabić dziecko: posłała tytanów, by rozszarpali niemowlę na kawałki. Zeus nie zdążył uchronić małego Dionizosa od śmierci. Zjedli oni wszystkie kawałki, oprócz serca, które uratowała Reja. Mając jego serce, Zeus chciał „odtworzyć” Dionizosa w łonie Semele, dlatego Dionizos nazywa się „podwójnie urodzonym”. Niektóre źródła podają, że Zeus nakazał Semele, by zjadła ona serce Dionizosa.
.
Mitologia mówi, że Zeus oddał młodego Dionizosa pod opiekę nimfom deszczu na górze Nysa. Kiedy Dionizos dorastał, odkrył niezwykłe właściwości cennego soku z winorośli. Hera nie zapomniała jednak o nim i napiętnowała go obłędem, Dionizos wyruszył w wędrówkę po całym świecie w towarzystwie satyrów i menad.
.
Satyr to z kolei bóg grecki; demon leśny; bóstwo płodności. Satyrowie wchodzili w skład orszaku Dionizosa i – jak on – kojarzeni byli z męskim popędem seksualnym. Uchodzili za istoty nieprzyjazne człowiekowi, choć nie bezpośrednio mu wrogie, nie zdradzali chęci do nawiązywania związków ze światem ludzkim, unikali go i nie życzyli sobie, by ludzie ingerowali w ich świat.
.
Satyrów wyobrażano sobie jako istoty silnej budowy; górną połowę ciała miały ludzką, dolną – zwierzęcą; przedstawiano je ze zmierzwionymi włosami, płaskim nosem, spiczastymi uszami; później dodano im kozi czy koński ogon.
Jako uczestnicy orszaku dionizyjskiego satyrowie, tak jak Dionizos, uwielbiali muzykę, wino, taniec i rozkosz, które wprawiały ich w stan upojenia; grali na fletni, cymbałach i kastanietach; tańczyli z nimfami, które lubili wprawiać w przerażenie i które prześladowali, by w końcu je zniewolić. Uprawiali specyficzną formę tańca znana jako sikinnis. Ze względu na umiłowanie wina, często przedstawiani są z winoroślami i z pucharami w dłoniach.
.
W chrześcijańskim Średniowieczu postać satyra stała się archetypem – nieznanego wcześniej – wyobrażenia diabła, choć raczej w jego ludowej, rubasznej postaci.
Autorka bloga zaprasza wszystkich chętnych na zwiedzanie Podziemnego Neapolu PO POLSKU (również po rosyjsku) oraz na tzw SPACERY Z SOKRATESEM
Comments